Hiện nay với nền y học hiện đại, đã có rất nhiều công trình nghiên cứu về hội chứng parkinson để cho ra những phương pháp mới trị bệnh hiệu quả nhất, giúp giảm biến chứng của bệnh và ngày càng kéo dài tuổi thọ của người mắc hội chứng parkinson. Tuy việc nghiên cứu ra những dược phẩm mới trong trị bệnh parkinson đạt được rất nhiều thành tựu giúp bệnh nhân hồi phục chức năng vận động, không còn run rật, sinh hoạt bình thường. Thế nhưng người bệnh chỉ hồi phục được 70%-80% chức năng, để người bệnh parkinson khỏi hoàn toàn thì cần rất nhiều nỗ lực nền y học hiện đại và y học cổ truyền. Chúng ta cùng điểm qua những phương pháp mới trị bệnh parkinson hiện nay.
Phương pháp mới trị bệnh parkinson
Phương pháp trị bệnh parkinson bằng dược phẩm.
sản phẩm tân dược trong trị bệnh parkinson.
Trong trị bệnh Parkinson, hiện có 7 nhóm chính có tác dụng bổ sung chất dẫn truyền thần kinh hoặc bắt chước tác dụng của dopamin, hoặc ức chế các enzym phân hủy dopamin nhằm làm tăng nồng độ dopamin trong não… Và một số trong đó vẫn đang trong quá trình tiếp tục nghiên cứu. Bệnh nhân xác định phải sử dụng sản phẩm cả đời và kết hợp với bác sỹ chuyên khoa chặt chẽ, thường xuyên và liên tục.
Các sản phẩm đều nhằm làm tăng nồng độ, tối ưu hóa việc phân phối hay ngăn ngừa sự phân hủy sớm của dopamin trong não. Tuy nhiên, dopamin không thể bổ sung được dạng trực tiếp, mà phải sử dụng dược phẩm khác được chuyển hóa thành, hoặc làm chậm phân hủy nó. Có 3 loại thuốc cơ bản được sử dụng trongtrị bệnh parkinson, bao gồm tiền chất của dopamin, chất chủ vận dopamin và các sản phẩm ức chế MAO-B (ức chế phân hủy dopamin).
Dược phẩm bổ sung dopamin từ tiền chất của nó.
Các tiền chất này có khả năng chuyển đổi thành dopamin hoạt động trong não. Cho đến nay, nó vẫn được coi là tiêu chuẩn vàng trong chữa và hỗ trợ chẩn đoán bệnh Parkinson. Nhưng sản phẩm dễ bị phân trước khi vào não, nên nó được phối hợp với 1 dược phẩm khác nhằm tối ưu hóa tác dụng. Tại Việt Nam, hai biệt dược của thuốc nhóm này được dùng phổ biến là Madopar và Sinemet.
Nhược điểm lớn nhất của nhóm này là hiệu lực bị giảm dần theo thời gian chữa, còn gọi là tình trạng nhờn, xảy ra sau 3-5 năm sử dụng, khi đó buộc phải tăng liều mới có được hiệu quả.
Dược phẩm bắt chước tác dụng của dopamin.
Còn gọi là chất chủ vận dopamin, chúng bắt chước tác dụng của dopamin trong não. Tuy tác dụng không nhanh và hiệu quả như nhóm tiền chất, nhưng nó phù hợp trị parkinson ở giai đoạn sớm và ở người bệnh trẻ tuổi. Các thuốc nhóm này có thể được dùng một mình hoặc kết hợp với dạng tiền chất dopamin để giảm liều của sản phẩm này. Biệt dược được dùng phổ biến gồm Requip, Mirapex, Neupro.
Các chất ngăn ngừa phân hủy dopamin trong não.
Các dược phẩm này ức chế men (enzym monoamine oxidase MAO-B) chuyển hóa dopamin, do đó chúng kéo dài tác dụng của thuốc thuộc nhóm tiền chất dopamin. Dược phẩm nhóm này có thể gây tác dụng phụ như buồn nôn, mất ngủ, hoặc tăng nguy cơ ảo giác khi phối hợp với một số dược phẩm nhóm tiền chất dopamin.
Ngoài 3 nhóm dược phẩm trị chính, còn có nhóm kháng cholinergic nhưng ít được sử dụng. Do tác dụng của nó rất khiêm tốn và gây nhiều tác dụng phụ như: suy giảm trí nhớ, lú lẫn, ảo giác, táo bón, khô miệng và tiểu ít.
Khi sử dụng dươc phẩm trị bệnh Parkinson, người bệnh cần lưu ý: luôn dùng sản phẩm đúng liều vào đúng một giờ nhất định. Thậm chí với nhóm dược phẩm levodopa (Madopar hoặc Sinemet), bệnh nhân phải uống thành nhiều lần trong ngày để đảm bảo thuốc hoạt động tốt nhất. Không nên dùng thuốc cùng bữa ăn chứa nhiều chất đạm (thịt, cá, trứng, sữa…) vì sẽ làm giảm hiệu quả của thuốc.
Dược phẩm mới trong trị bệnh parkinson trên nền lý thuyết của Y học cổ truyền.
Theo ý kiến của các chuyên gia thần kinh, ngoài phác đồ chữa cơ bản của Tây y, kết hợp sử dụng thêm dược phẩm Đông y sẽ mang lại nhiều lợi ích hơn cho người bệnh Parkinson. Bởi hai phương pháp này hỗ trợ và bổ sung cho nhau sẽ giúp tăng hiệu quả điều trị, giúp làm giảm nhanh triệu chứng run và làm chậm tiến triển của bệnh.
Đối với bệnh Parkinson, là một bệnh thoái hóa thần kinh tiến triển nặng dần theo thời gian gây ra bởi sự thiếu hụt nồng độ chất dẫn truyền thần kinh trong não, chịu trách nhiệm dẫn truyền tín hiệu thần kinh và phối hợp vận động cơ, do vậy cần bắt buộc phải sử dụng sản phẩm chữa nền để bổ sung chất này. Các giải pháp Đông y trong trường hợp này sẽ có tác dụng hỗ trợ làm tăng cao hiệu quả trong chữa trị, đồng thời hạn chế bớt các tác dụng không mong muốn của thuốc Tây.
Theo Đông y, hội chứng parkinson do Can huyết và Thận âm suy yếu. Huyết bị suy kém không nuôi dưỡng được các khớp và các mạch máu gây nên co rút, co cứng, run giật. Muốn hỗ trợ chữa hiệu quả Parkinson thì phải bổ huyết, dưỡng âm, hoạt huyết, bổ can thận, trừ phong thấp, thông lợi khớp.
Sản phẩm ứng dụng từ dược phẩm đông y hỗ trợ trị bệnh parkinson
Ứng dụng từ dược phẩm “Nhu can dưỡng huyết thang” theo sách “thiên gia diệu phương” trong Y học cổ truyền. PQA Thư can dưỡng huyết rất tốt cho người bị Parkinson, sản phẩm đã được chứng nhận dùng hiệu quả cho người bị Parkinson.
Đây là sản phẩm mang tính đột phá trong phương pháp mới trị bệnh parkinson hiệu quả. Với nguyên liệu hoàn toàn từ thảo dược có không tác dụng phụ, không cần phẫu thuật giúp bổ huyết, dưỡng âm, bồi bổ can thận, trừ phong thấp cho gân cơ vững vàng, dẻo dai – giúp đẩy lùi hiệu quả bệnh Parkinson.
Phương pháp trị bệnh parkinson bằng Vật lý trị liệu, luyện tập thể thao
Với bệnh nhân Parkinson, luyện tập thể dục thể thao không chỉ giúp nâng cao sức khỏe mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc duy trì sức mạnh cơ bắp, sự nhanh nhẹn và hồi phục chức năng.
Tập luyện giúp tăng khối cơ, giảm mỡ, đảm bảo cơ thể linh hoạt và giữ thăng bằng tốt hơn. Người bệnh Parkinson nên bắt đầu bằng những bộ môn nhẹ nhàng như thiền, yoga, đi bộ, sau có thể mở rộng tham gia khiêu vũ, tập thể dục nhịp điệu, bơi lội…
Để giảm triệu chứng đau, cứng đờ, người bệnh có thể sử dụng phương pháp vật lý trị liệu như massage, châm cứu. Nghe nhạc cũng là một trong những phương pháp giúp làm giảm triệu chứng trầm cảm do Parkinson.
Phẫu thuật ở giai đoạn muộn trong trị bệnh parkinson.
- Kích thích não sâu
Kích thích não sâu mặc dù chưa phổ biến tại Việt Nam nhưng đã được sử dụng khá rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới. Đây là một kỹ thuật cấy ghép những vi điện cực vào các nhân xám tham gia điều khiển vận động trong não để tạo ra các kích thích điện thích hợp lên các nhân xám này, từ đó điều hòa lại các rối loạn vận động. Có 1 hoặc 2 điện cực được đặt ở não, đồng thời 1 máy phát xung điện và 1 máy điện toán cực nhỏ đặt ở ngực. Khi máy vận hành, các điện cực được kích thích và các triệu chứng rối loạn vận động, run rẩy và cứng ngắc tứ chi ở người bệnh Parkinson hầu như hoàn toàn biến mất. Các thống kê cho thấy, 70% bệnh nhân được áp dụng kỹ thuật này đã trở lại sinh hoạt bình thường; 30% thấy bệnh giảm bớt.
- Phẫu thuật mở đồi thị
Phẫu thuật mở đồi thị là phương pháp sử dụng tần số vô tuyến năng lượng phá hủy vĩnh viễn một trung khu của não có liên quan đến bệnh Parkinson, làm giảm bớt cử động bất thường của bệnh nhân. Phương pháp này ít được sử dụng vì có thể gây biến chứng rối loạn nhiều chức năng khác.
Hiện nay, kỹ thuật kích thích não sâu được xem là phương pháp mới nhất trong trị bệnh Parkinson. Tuy nhiên, phương pháp này có chi phí khá cao khoảng 30.000USD (~ 700 triệu đồng), đòi hỏi kỹ thuật cao nên chưa được ứng dụng rộng rãi.